Spariperur og ljósrør innihalda nakrar túsundapartar gramm av kyksilvuri. Kyksilvur er sera vandamikið, men so leingi tað er inni í ljóskelduni, er ongin vandi á ferð. Í framtíðini verður helst allastaðni bannað at brúka gløðilampur, tí tær brúka ov nógva orku. Besta boð uppá ljóskeldu at seta í staðin, er spariperur. Onnur boð eru eisini t.d. LED perur.
Størri ljósrørsarmatur frá 1965-80 hava ein kondensator, ið inniheldur umhvørviseitrið PCB, ið nú er bannað. Kondensatorurin er eitt metalílæt, ið vanliga hevur sylindaraskap, ið er minst 5 cm langt. Kondensatorurin er inni í armaturkassanum og sæst vanliga ikki uttanífrá, hann skal ikki mistakast fyri tendrispolan. Íbúðararmatur hava vanliga ikki kondensator, tó kunnu teir vera í kjallara- ella garasju-armaturum. Av røttum áttu hesir kondensatorar at verið útskiftir. Tað er av stórum týdningi, at tú avhendar gamlar kondensatorar sum vandamikið burturkast.
Umhvørvismerkini gera tað lætt og skjótt at finna umhvørvisvinarligar elperur. Trýst her og les nærri um umhvørvismerkir. Tá ein vøra er merkt við Blómuni ella Svananum, er tað trygd fyri:
Vegna kyksilvurið er tað týdningarmikið, at ljósrør og spariperur ikki verða burturbeind saman við vanliga húsarhaldsburturkastinum. Tvørturímóti eiga hesi at avhendast sum elektronikk burturkast. Les meira um burturbeining av burturkasti her.
Vit tú vita meira? Um tú hevur spurningar um kemisk evni í vørum, so ring til Umhvørvisstovuna, tlf. 342400 ella skriva til okkara á us@us.fo |
|